Cmentarze znajdują się w każdym mieście, a także w zdecydowanej większości wsi. Niekiedy nawet na niezamieszkałych terenach znajdują się historyczne miejsca pochówku ludzi. Przestrzenie cmentarne spełniają bardzo wiele istotnych funkcji, z których bardzo często nawet nie zdajemy sobie sprawy.
Cmentarz – miejsce, gdzie sacrum łączy się z profanum
Przestrzenie cmentarne to tereny zamknięte, których funkcjonowanie jest ściśle regulowane przez prawo. Jest to teren przeznaczony do pochówku zmarłych. To właśnie tutaj żegnamy swoich krewnych i przyjaciół podczas ceremonii pogrzebowych i odwiedzamy ich, szukając ukojenia po stracie i pielęgnując pamięć o osobach, które już odeszły. Niewiele jest takich miejsc w naszym otoczeniu, w których sfera sacrum tak mocno łączy się ze sferą profanum.
Cmentarz nie jest miejscem odwiedzanym wyłącznie w celu uczczenia pamięci zmarłych. To przestrzeń, która jest bardzo mocno związana z tradycją i kulturą danego miasta czy regionu. Niezwykle ważna jest symbolika wszystkich cmentarnych rzeźb, nagrobków, epitafiów, napisów nagrobnych itp. Cmentarze stanowią również istotne źródło wiedzy zarówno o przeszłości jednostek, jak i całego społeczeństwa.
W tradycji chrześcijańskiej cmentarze, na których spoczywają ciała zmarłych, uznawane są za miejsca święte. Przestrzeń ta jest więc również bardzo ważna z punktu widzenia religijnego.
Najważniejsze funkcje przestrzeni cmentarnych
- Miejsce godnego spoczynku dla zmarłych. Przestrzeń funkcjonująca jako cmentarz jest odpowiednio wydzielona i podlega regulacjom prawnym. Chroniona jest przez zakłócaniem i profanacją miejsca spoczynku zmarłych. To teren odpowiednio zarządzany przez wyznaczone w tym celu instytucje, na którym realizowane są usługi pogrzebowe.
- Miejsce kultu religijnego. Cmentarze zaspokajają zbiorową potrzebę w zakresie zapewnienia godnego pochówku dla zmarłych. Jest to wydzielona przestrzeń w celu zapewniania odpowiednich warunków dla spełniania obrzędów religijnych zgodnie z obyczajem, tradycją i wyznawaną religią.
- Ochrona sanitarna środowiska. To bardzo ważna funkcja cmentarza, który stanowi specjalnie zagospodarowaną przestrzeń z odpowiednimi strefami, w której ciała ludzkie przechowywane są w sposób bezpieczny dla środowiska i niezagrażający zdrowiu i życiu ludzi.
